دوقلوزایی در اجداد نخستی‌سان ما رایج بوده؛ پس چرا ما فقط یك فرزند به دنیا می‌آوریم؟

دوقلوزایی در اجداد نخستی‌سان ما رایج بوده؛ پس چرا ما فقط یك فرزند به دنیا می‌آوریم؟علوم پایه و مهندسیعلمیپنج‌شنبه ۶ دی ۱۴۰۳ - ۲۱:۲۰مطالعه 4 دقیقهغزل امیریتبلیغاتمشاهده همه ویدئو‌هاتبلیغاتتبلیغاتدوقلوزایی زمانی در میان اجداد نخستی‌سانان رایج بود .

اما با تكامل مغزهای بزرگ‌تر، تك‌فرزندی مزیت بقایی یافت و نقش مهمی را در تاریخ ژنتیكی ما رقم زد.تبلیغاتدوقلوها در طول تاریخ همواره پدیده‌ای كمیاب بوده‌اند و همین ویژگی، باعث شده است كه خاص به نظر برسند. در فرهنگ‌های مختلف، دوقلوها گاهی به‌عنوان نماد سلامتی و شادابی شناخته می‌شوند و گاهی یادآور دوگانگی‌های فلسفی مانند زندگی و مرگ یا خیر و شر هستند .

در اسطوره‌ها و داستان‌ها، برخی دوقلوها به‌عنوان بنیان‌گذاران ملت‌ها معرفی شده‌اند و برخی دیگر حتی به مقام ایزدی دست یافته‌اند.پژوهشی جدید نشان می‌دهد كه داشتن دوقلو در زمان‌های بسیار دور در تاریخ تكامل نخستی‌سانان، اتفاقی رایج بوده است، نه نادر و شایسته‌ی توجه .

هرچند امروزه تقریباً بیشتر نخستی‌سانان، از جمله انسان‌ها، در هر زایمان معمولاً فقط یك نوزاد به دنیا می‌آورند، ظاهراً آخرین جد مشترك ما كه درحدود ۶۰ میلیون سال پیش در آمریكای شمالی زندگی می‌كرد، به‌طور معمول دوقلو به دنیا می‌آورده است .

پژوهشگران چندین سال است كه در زمینه‌ی تكامل تعداد فرزندان نخستی‌سانان در هر بارداری مطالعه می‌كنند. اكنون در مطالعه‌ای جدید، تسلا منسون، استادیار انسان‌شناسی در دانشگاه واشنگتن غربی و جك مك‌براید، دانشجوی دكتری انسان‌شناسی در دانشگاه ییل برای پژوهش در زمینه‌ی تاریخچه‌ی باروری و تعداد فرزندان در هر زایمان، از مجموعه‌های اسكلتی شامل فسیل‌ها و نمونه‌های زنده استفاده كرده‌اند .

تسلا، یكی از دو پژوهشگر، علاوه‌بر اینكه انسان‌شناس است، مادر دو دختر دوقلو نیز است. بنابراین، تجربه‌ی شخصی او را به سمت این پرسش سوق داده: چه زمانی دوقلوزایی به پدیده‌ای غیرمعمول تبدیل شد؟در گذشته‌های دور دوقلوزایی در نخستی‌سانان پدیده‌ای بسیار رایج بوده استپژوهشگران برای بازسازی تاریخچه‌ی زایمان، در ابتدا تعداد فرزندان گونه‌های مختلف پستانداران را در درخت تبارشناسی آن‌ها مشخص كردند .

سپس، با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی به دنبال الگوهای معمول گشتند. اما تعیین تعداد فرزندان گونه‌های منقرض‌شده از روی اسكلت به‌تنهایی بسیار دشوار است، مگر در مواردی كه كل خانواده‌های جانوری با هم فسیل شده باشند .

بنابراین، داده‌های موردنیاز را از گونه‌های زنده جمع‌آوری كردند.پژوهشگران با استفاده از منابع عمومی مانند پایگاه داده ان‌ایج، اطلاعاتی درباره‌ی تعداد معمول فرزندان هر گونه پستاندار گردآوری كردند. همچنین، اندازه‌ی بدن گونه‌ها در زمان تولد و بزرگسالی و مدت زمان بارداری آن‌ها را نیز بررسی كردند .

آن‌ها پس از جمع‌آوری داده‌های نزدیك به هزار گونه پستاندار، مجموعه‌ای از آزمایش‌های آماری را برای تعیین كمیت روابط میان صفات مختلف انجام دادند. هدف گروه این بود كه دریابند در هر دوره‌ی تاریخی، احتمال داشتن یك نوزاد در اجداد پستانداران چقدر بوده است .

تقریباً همه مارموست‌ها در آمریكای جنوبی دوقلو به دنیا می‌آورند.The Washington Postتعداد فرزندان در هر بارداری معمولاً در گونه‌های نزدیك‌به‌هم مشابه است. برای مثال، گوزن‌ها معمولاً یك یا دو نوزاد دارند، در حالی كه سگ‌سانان و گربه‌سانان در هر زایمان تعداد بیشتری نوزاد به دنیا می‌آورند .

در میان نخستی‌سانان، تقریباً همه‌ی گونه‌ها فقط یك نوزاد به دنیا می‌آورند، اما استثناهایی نیز وجود دارد. برخی نخستی‌سانان از گروه خیس‌بینیان، مانند لمور، چشم‌گرد یا لوریس، شب‌دوست یا گالاگو، مارموست و تامارین اغلب دوقلوزا هستند .

پیش از این، پژوهشگران معتقد بودند كه نخستی‌سانان دوقلوزا از نظر تكاملی «مشتق‌شده» هستند؛ یعنی ویژگی آن‌ها با گونه‌های اجدادی متفاوت است. اما مطالعه‌ی جدید نشان داد در حقیقت نخستی‌سانانی كه فقط یك نوزاد به دنیا می‌آورند مشتق‌شده و خاص هستند .

در گذشته، دوقلوزایی یك قاعده بوده و اجداد نخستی‌سانان معمولاً فقط دوقلو به دنیا می‌آورده‌اند. بنابراین، تغییر تكاملی در زایمان پستاندارن چه زمانی رخ داد؟كپی لینكتغییر دوقلوزایی به زایمان تك‌فرزندیانسان‌های نوین تقریباً بیشتر اوقات فقط یك نوزاد به دنیا می‌آورند؛ نوزادی بزرگ با سری حتی بزرگ‌تر .

اندازه‌ی بزرگ مغز و بدن انسان‌ها با توانایی ما در خلق و تكمیل فناوری‌ها ارتباط دارد. دیرین‌انسان‌شناسان این روند را به‌اصطلاح «مغزگرایی» می‌نامند؛ یعنی افزایش اندازه‌ی مغز نسبت به بدن در طول دوران تكاملی .

در نخستی‌سانان، به‌ویژه در انسان‌ها، یادگیری در دوران كودكی اهمیت بسیاری دارد. پژوهشگران باور دارند كه تغییر از دوقلوزایی به تك‌فرزندی، نقشی كلیدی در تكامل نوزادان بزرگ با مغزهای بزرگ داشته است؛ نوزادانی كه از همان كودكی از توانایی یادگیری پیچیده برخوردار هستند .

بیشتر بخوانیدمغز بزرگ ممكن است عامل زایمان دشوار در انسان‌ها نباشد30 آبان 03مطالعه '3چرا مغزهای بزرگ در نخستی‌سانان تكامل یافت؟18 خرداد 03مطالعه '5بر اساس مدل‌سازی ریاضی، تغییر تكاملی حداقل ۵۰ میلیون سال پیش رخ داده است .

از آن زمان، بسیاری از نخستی‌سانان، از جمله انسان‌ها، به گونه‌ای تكامل یافته‌اند كه بدن‌ها و مغزهای بزرگ‌تری داشته باشند.مطالعه همچنین نشان داد تغییر از دوقلوزایی به تك‌فرزندی، چندین بار در شاخه‌های مختلف نخستی‌سانان رخ داده است .

یافته‌ها نشان می‌دهد كه رشددادن یك جنین در هر بارداری برای نخستی‌سانان مزیت داشته است، زیرا بارداری چندقلویی انرژی بیشتری از مادر می‌گیرد و نوزادان معمولاً كوچك‌تر و زودتر به دنیا می‌آیند. اجداد نخستی‌سانان كه یك نوزاد بزرگ به دنیا می‌آوردند، احتمالاً شانس بقای بیشتری داشته‌اند .

بارداری چندقلویی انرژی بیشتری از مادر می‌گیرد و نوزادان معمولاً كوچك‌تر و زودتر به دنیا می‌آیند.The University of Melbourneالبته، یافته‌ها بدین معنا نیست كه داشتن دوقلو در دنیای امروزی عجیب و خارق‌العاده است؛ هرچند تسلا به‌عنوان مادری كه تجربه‌ی فرزندان دوقلو را دارد، می‌گوید این كار اصلاً آسان نیست .

اما امروزه داشتن فرزندان دوقلو با شرایط اجداد نخستی‌سانان كه ۶۰ میلیون سال پیش در میان درختان زایمان می‌كردند، بسیار متفاوت است.بیشتر بخوانیدمیزان تولد دوقلوها در جهان افزایش پیدا كرده است24 اسفند 99مطالعه '4در حال حاضر، نرخ دوقلوزایی در ایالات متحده در طی ۵۰ سال گذشته تقریباً دو برابر شده است .

این افزایش به دلیل پیشرفت در فناوری‌های كمك‌باروری است. امروزه، حدود سه درصد از فرزندان متولدشده دوقلو هستند، هرچند این روند اخیراً كمی كاهش یافته است. همچنین، زنان امروزی در سنین بالاتری بچه‌دار می‌شوند؛ به‌ویژه بالای ۳۵ سال كه احتمال دوقلوزایی را افزایش می‌دهد .

بااین‌حال، دوقلوزایی خطراتی نیز دارد. بیش از نیمی از دوقلوها معمولاً زودرس به دنیا می‌آیند و بسیاری از آن‌ها به مراقبت‌های ویژه نیاز دارند. با وجود خطرات، مطالعه نشان می‌دهد كه دوقلوها بخش مهمی از تاریخ ژنتیكی ما بوده‌اند .