گزارش سال ۱۴۰۱ شاپرك؛ افت ارزش حقیقی تراكنش‌های انجام‌شده در شبكه پرداخت

سال گذشته بیش از ۴۴ میلیارد تراكنش با ارزش ۹ هزار و ۲۶۵ میلیارد تومان انجام شده و تعداد تراكنش‌ها نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱ درصد كاهش یافته است.گزارش اقتصادی شبكه الكترونیك پرداخت كارت مربوط به سال ۱۴۰۱ عملكرد شبكه پرداخت، میزان و ارزش‌ تراكنش‌های صورت‌گرفته در یك سال گذشته را شامل می‌شود .

بر اساس داده‌های این گزارش، در سال ۱۴۰۱، ۴۴ میلیارد و ۶۵۶ میلیون تراكنش به ارزش ۹ هزار و ۲۶۵ میلیارد تومان انجام شده است.با در نظر گرفتن میزان تورم، هرچند ارزش تراكنش‌‌ها در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰ نزدیك به ۱۵ درصد بیشتر شده اما تعداد تراكنش‌ها حدود ۱۱ درصد كاهش یافته است .

بدون در نظر گرفتن میزان تورم اما تعداد و ارزش تراكنش‌های سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، به‌ترتیب ۱۵ درصد و ۳۰ درصد بیشتر شده است.در این گزارش ذكر شده است كه «افزایش تعداد و مبلغ تراكنش‌ها در شبكه شاپرك به‌صورت سالانه امری متداول می‌باشد و پیش‌بینی می‌شود تا زمان اشباع شبكه و فراگیری استفاده از پرداخت الكترونیكی در میان تمامی افراد جامعه ادامه داشته باشد .

»همچنین ارزش حقیقی تراكنش‌های انجام‌شده در شاپرك در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ نیز حدود ۱۱ درصد كاهش یافته اما ارزش اسمی آن‌ها ۳۰ درصد رشد كرده است.كپی لینككارت‌خوان‌ها؛ محبوبترین ابزار در شبكه پرداختگزارش شاپرك از بخش توزیع ابزار پذیرش نیز نشان می‌دهد كه از میان سه ابزار پذیرش كه عبارتند از اینترنتی، موبایلی و كارت‌خوان فروشگاهی كه شاپرك از آن‌ها پشتیبانی می‌كند، كارت‌خوان فروشگاهی بیش از همه مورد استفاده قرار گرفته و بیش از ۹۱ درصد از تراكنش‌ها به وسیله حدود ۹ میلیون ۸۰۰ هزار كارت‌خوان فروشگاهی انجام شده است .

ابزار پذیرش اینترنتی از این نظر در رتبه دوم ایستاده است؛ ۷.۳ درصد از پذیرش تراكنش‌ها در سالی كه گذشت با این ابزار انجام شده است. سهم بازار ابزار پذیرش موبایلی اما در سال ۱۴۰۱ نسبت به یك سال قبل از آن، كاهش پیدا كرده است .

در حالی كه در سال ۱۴۰۰ نزدیك به چهار درصد از تراكنش‌ها با اپلیكیشن‌های موبایلی انجام شده بود، سهم بازار این ابزار در سال ۱۴۰۱، به ۱.۱ درصد كاهش یافت.متوسط مبلغی كه توسط این سه ابزار تراكنش شده است نیز در سال ۱۴۰۱ نسبت به یك سال قبل از آن در هر سه مورد افزایش پیدا كرده است .

در این میان البته متوسط میزان ابلاغ تراكنش‌شده با ابزارهای پذیرش اینترنتی رشد بیشتری داشته است. نرخ رشد ابزار پذیرش اینترنتی در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، نزدیك به ۶۰ درصد بوده و این در حالی است كه در خصوص ابزارهای پذیرش موبایلی رشد نزدیك به ۳۱ درصدی داشته‌ایم .

متوسط مبلغ تراكنش‌های انجام‌شده توسط كارت‌خوان‌ها در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰ نزدیك به ۹ درصد رشد كرده است.كپی لینككاهش تعداد عملیات پرداخت قبض و مانده‌گیریخرید كالا و خدمات، پرداخت قبض و خرید شارژ و مانده‌گیری سه خدمتی است كه شاپرك ارائه می‌كند .

در میان این سرویس‌ها خرید كالا و خدمات در سال ۱۴۰۱ به تعداد بیشتری انجام شده است. بیش از ۸۹ درصد از خدماتی كه شاپرك در سال گذشته ارائه كرده به این حوزه مربوط بوده كه میزان آن نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱.۲ درصد رشد كرده است .

از كل تراكنش‌های انجام‌شده از طریق شاپرك حدود ۶.۴ درصد به خدمات پرداخت قبض و خرید شارژ مربوط بوده و ۴.۳ درصد از كل این تراكنش‌ها هم از سرویس مانده‌گیری بوده است. در هر دو خدمت مذكور در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ كاهش در تعداد تراكنش‌ها رخ داده است .

از مجموع تراكنش‌های صورت‌گرفته در شبكه پرداخت كشور كه بیش از ۴۸ میلیارد و ۲۴۶ میلیون مورد بوده است، بیش از ۹۲ درصد با موفقیت صورت گرفته و ۷.۴ درصد از آن‌ها هم ناموفق بوده و با خطا مواجه شده است. در میان انواع خطاهایی كه باعث ناموفق شدن تراكنش می‌شود، ۶ .

۴ درصد خطای كاربری، ۰.۸۷ درصد خطای صادركنندگی و ۰.۱۰ درصد خطای پذیرندگی بوده است.كپی لینكبه‌پرداخت ملت؛ PSP پیشتاز شركت‌های PSP مختلفی در شبكه پرداخت كشور فعال هستند كه آمارهای شاپرك نشان می‌دهد در میان این شركت‌ها به‌پرداخت ملت با ۱۹ .

۸ درصد بیشترین سهم بازار را داشته است. پرداخت الكترونیك سامان (۱۷ درصد)، پرداخت الكترونیك سداد (۱۱.۹ درصد)، تجارت الكترونیك پارسیان (۱۱.۴ درصد) و كارت اعتباری ایران كیش (۱۰.۶ درصد) در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند .

سهم بازار هر شركتPSP از تعداد ابزار كارتخوان فروشگاهی فعال سیستمی آمار دیگری است كه در گزارش سالانه شاپرك به آن اشاره شده است. طبق داده‌های این گزارش در سال ۱۴۰۱، نزدیك به ۱۹ درصد از فروشگاه‌ها از كارتخوان پرداخت الكترونیك پاسارگاد استفاده كرده‌اند .

پرداخت الكترونیك سامان بیش از ۱۳ درصد و تجارت الكترونیك پارسیان بیش از ۱۲ درصد سهم بازار داشته‌اند. كارت اعتباری ایران كیش هم در میان شركت‌های PSP سهم بازار ۱۱.۹ درصدی داشته است.سهم بازار هر یك از بانك‌های پذیرنده بر حسب تعداد تراكنش‌های شبكه پرداخت نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱ تعداد بانك‌های پذیرنده ۳۲ بانك و موسسه مالی و اعتباری مجاز در لیست بانك‌های پذیرنده تراكنش‌های پرداخت الكترونیك كارتی بوده است .

بانك ملت با ۱۸ درصد، بانك سپه با ۱۴.۷ درصد و بانك ملی ۱۴ درصد سهم داشته‌اند. سهم سایر بانك‌ها هم ۱۹.۴ درصد بوده است.نسبت كارمزد پرداختی به ازای هر ۱۰ هزار تومان تراكنش خرید در سال جدید در بانك‌های مختلف بخش دیگری از گزارش شاپرك است .

در میان بانك‌ها كارمزد پرداختی در مؤسسه اعتباری توسعه ۱۶۰ ریال، بانك سپه ۱۲۷ ریال، بانك پارسیان ۱۱۸ ریال، مؤسسه اعتباری نور ۱۱۴ ریال و بانك قرض‌الحسنه مهر ایران ۱۱۲ ریال است.متن كامل گزارش اقتصادی شاپرك را در این‌جا ببینید .