برخی از نهنگ‌های در خطر انقراض تا دو برابر بیشتر از حد تصور ما عمر می‌كنند

برخی از نهنگ‌های در خطر انقراض تا دو برابر بیشتر از حد تصور ما عمر می‌كنندانرژی و محیط زیستعلمیسه‌شنبه ۱۸ دی ۱۴۰۳ - ۲۳:۲۰مطالعه 4 دقیقهغزل امیریتبلیغاتمشاهده همه ویدئو‌هاتبلیغاتتبلیغاتپیش‌بینی طول عمر نهنگ صاف جنوبی با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده در چهار دهه، نشان می‌دهد عمر این گونه بسیار طولانی‌تر از تصور قبلی دانشمندان است .

تبلیغاتنهنگ صاف جنوبی (Eubalaena australis) كه در معرض خطر انقراض قرار دارد، می‌تواند عمری دو برابر بیشتر از چیزی داشته باشد كه دانشمندان پیش‌تر برآورد كرده بودند. براساس یافته‌های مطالعه‌ای جدید، این نهنگ‌ها ممكن است تا ۱۳۰ سالگی زندگی كنند و حتی به ۱۵۰ سالگی هم برسند .

گونه‌ی نهنگ صاف جنوبی در سرتاسر نیم‌كره جنوبی زمین زندگی می‌كند. تا دهه ۱۹۶۰، شكار گسترده باعث كاهش بی‌رویه جمعیت این گونه شد. اما پس از آن؛ كمیسیون بین‌المللی شكار نهنگ، شكار تجاری این گونه را ممنوع اعلام كرد .

در آن زمان، نهنگ صاف جنوبی به عنوان مناسب‌ترین گونه برای شكار شناخته می‌شد؛ زیرا این نهنگ‌ها حركت آهسته‌ای دارند، پس از مرگ روی سطح آب شناور می‌مانند و همچنین، روغن و استخوان‌هایشان نیز از ارزش بسیار بالایی برخوردار است .

پیش از این، دانشمندان گمان می‌كردند نهنگ‌های گونه صاف جنوبی تا ۷۰ سال عمر می‌كنند. اما این نهنگ‌ها ارتباط نزدیكی با نهنگ‌های قطبی دارند؛ گونه‌ای كه طولانی‌ترین عمر ثبت‌شده در میان پستانداران را دارد. براساس تخمین‌ها، پیرترین پستاندار دنیا یك نهنگ قطبی آلاسكایی (Balaena mysticetus) است كه ۲۱۱ سال عمر كرده و ركورد طولانی‌ترین عمر را در میان پستانداران به خود اختصاص داده است .

گرگ برید، یكی از نویسندگان مطالعه‌ی جدید و بوم‌شناس كمی از دانشگاه آلاسكا فربنكس، به لایوساینس گفت: «با توجه به اطلاعاتی كه درباره‌ی زندگی این گونه‌ها داشتیم، من پیش‌بینی كردم كه نهنگ‌های صاف جنوبی باید طول عمر بیشتری داشته باشند .

»دانشمندان گمان می‌كردند نهنگ‌های صاف جنوبی فقط تا ۷۰ سال عمر می‌كنندبااین‌حال، تخمین طول عمر نهنگ‌ها آن‌قدرها هم آسان نیست. دانشمندان معمولاً برای این كار از لایه‌های سالانه‌ای كه در دندان‌های برخی حیوانات شكل می‌گیرد، بهره می‌برند .

این لایه‌ها شبیه حلقه‌های درختان هستند كه هر سال اضافه می‌شوند. اما بسیاری از نهنگ‌ها، از جمله نهنگ صاف جنوبی، این لایه‌ها را ندارند. حتی اگر لایه‌ها هم وجود داشته باشند، فرسودگی بافت‌ها و كمبود نمونه‌های كافی، ممكن است محاسبه‌ها را با اشتباه مواجه كند .

چالش بزرگ‌تر نیز این است كه شكار تجاری نهنگ‌های صاف جنوبی همین ۶۰ سال پیش متوقف شد. بنابراین، نهنگ‌هایی كه اكنون بالای ۶۰ سال سن دارند، باید دهه‌ها به شدت در معرض تهدید شكار قرار گرفته باشند تا به این سن برسند .

به همین دلیل، احتمال می‌رود كه تعداد كمی از آن‌ها توانسته باشند به طول عمر كامل خود برسند. برید و گروهش برای مقابله با تمام چالش‌های موجود، داده‌های نهنگ ردیابی‌شده از نهنگ صاف جنوبی و نهنگ صاف اطلس شمالی (Eubalaena glacialis) را كه در طول چهار دهه جمع‌آوری شده بود، تجزیه‌و‌تحلیل كردند .

نهنگ قطبی، گونه‌ای كه طولانی‌ترین عمر ثبت‌شده در میان پستانداران را دارد.عكاس: Paul Nicklen / Paul Nicklenاز سال ۱۹۷۹ تا سال ۲۰۲۱، گروهی از دانشمندان به سرپرستی پیتر بست از دانشگاه پرتوریا در كیپ‌تاون، هر سال از نهنگ‌های ماده صاف جنوبی در سواحل آفریقای جنوبی عكاسی كردند .

آن‌ها در این بررسی توانستند ۲٬۴۷۶ نهنگ ماده را شناسایی كنند كه در بین آن‌ها، سال تولد ۱۳۹ عدد شناخته شده بود. برید و گروهش از این داده‌ها یك منحنی نرخ بقا ساختند كه نشان می‌دهد چه تعداد از نهنگ‌ها تا چه سنی زنده می‌مانند .

یك از هر ده نهنگ صاف جنوبی می‌تواند تا ۱۳۰ سال عمر كندبرید توضیح می‌دهد: «این روش، مشابه شیوه‌ای است كه اداره‌ی تأمین اجتماعی برای پیش‌بینی طول عمر یك انسان ۶۵ ساله از این لحظه به بعد استفاده می‌كند، نه از زمان تولدش .

» سپس، محققان نتایج به‌دست‌آمده را با داده‌های نهنگ‌های صاف اطلس شمالی كه در همان دوره جمع‌آوری شده بود، مقایسه كردند.یافته‌ها نشان داد كه متوسط طول عمر نهنگ صاف جنوبی بین ۷۰ تا ۷۵ سال است. اما پیش‌بینی شد كه یك از هر ده نهنگ، می‌تواند تا ۱۳۰ سال عمر كند .

این یافته، فرضیه‌ی اولیه‌ی برید را تایید كرد. در مقابل، طول عمر نهنگ‌های صاف اطلس شمالی بسیار كوتاه‌تر است. متوسط عمر آن‌ها ۲۲ سال است و فقط تعداد كمی از آن‌ها بیشتر از ۴۵ سال عمر می‌كنند.برید می‌گوید: «تفاوت به این دلیل نیست كه از نظر زیستی بسیار متفاوت هستند، بلكه به این دلیل است كه نهنگ‌های صاف اطلس شمالی بیشتر در معرض خطرات ناشی از فعالیت‌های انسانی قرار دارند .

» او توضیح می‌دهد كه این نهنگ‌ها اغلب در تله‌هایی مانند تورهای ماهیگیری گیر می‌كنند، به ویژه در تله‌های خرچنگ و میگو كه به طور ثابت در كف دریا قرار گرفته‌اند.بیشتر بخوانیدكدام جانداران روی زمین طولانی‌ترین عمر را دارند؟22 مرداد 01مطالعه '8نهنگ قطبی طولانی‌ترین دوره بارداری را در بین پستانداران دارد7 مرداد 02مطالعه '3با وجود تخمین جدید، نهنگ صاف جنوبی همچنان فقط نصف نهنگ قطبی عمر می‌كند .

پژوهشگران معتقدند كه دلیلش زیستگاه‌های آن‌هاست، زیرا نهنگ‌های صاف جنوبی در مكان‌های عاری از دریایخ زندگی می‌كنند.برید می‌گوید: «دلایلی وجود دارد كه نشان می‌دهد زندگی در یخ می‌تواند به طول عمر بیشتر كمك كند .

» برای مثال، نهنگ‌های قاتل یا اوركاها (Orcinus orca) كه نهنگ‌های قطبی و نهنگ‌های صاف جنوبی را شكار می‌كنند، معمولاً به مناطق یخ‌زده وارد نمی‌شوند. او توضیح می‌دهد: «نهنگ‌های قطبی می‌توانند به درون دریایخ‌ها بروند، اما نهنگ‌های قاتل نمی‌توانند آن‌ها را دنبال كنند .

اكنون با از‌بین‌رفتن دریایخ‌ها، ممكن است این نهنگ‌ها دیگر نتوانند از دست شكارچیان فرار كنند.»برید تاكید می‌كند كه تشخیص طول عمر گونه، تأثیر بسیاری بر نحوه‌ی حفاظت از آن دارد. چنین اطلاعاتی به دانشمندان كمك می‌كند تا الگوهای تولیدمثل و توانایی آن‌ها برای بازگشت به جوامع پیش از شكار را بهتر درك كنند .

در آینده، او و گروهش قصد دارند جمعیت نهنگ‌های مسنی را كه از دوره‌ی شكار جان سالم به در برده‌اند، بررسی كنند و نحوه‌ی بازسازی جمعیت آن‌ها را نیز مورد پژوهش قرار دهند.مطالعه در مجله‌ی ساینس ادونسز منتشر شده است .