گلها احتمالا باستانیتر از دایناسورها هستند؛ اما زمان دقیق تكاملشان معلوم نیست
گلها با وجود ظرافت بالا قدمتی هماندازه با دایناسورها دارند؛ اما هنوز معلوم نیست كه دقیقا چه زمانی به تكامل رسیدند.
گلها احتمالا باستانیتر از دایناسورها هستند؛ اما زمان دقیق تكاملشان معلوم نیستعلوم پایه و مهندسیعلمیچهارشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ - ۲۱:۴۵مطالعه 5 دقیقهسارا ارجمندتبلیغاتتبلیغاتتبلیغاتگلها با وجود ظرافت بالا قدمتی هماندازه با دایناسورها دارند؛ اما هنوز معلوم نیست كه دقیقا چه زمانی به تكامل رسیدند .
تبلیغاتگلها شاید حساس و ظریف به نظر برسند، اما گیاهان گلدار كه دانشمندان آنها را نهاندانه مینامند، یكی از موفقترین موجودات زندهی تكاملی روی سیاره زمین به شمار میروند. این گروه با دربرداشتن بیش از ۳۵۰ هزار گونهی شناختهشده، بر سیستم زیستبومی غلبه دارد، به شبكههای غذایی شكل میدهد و نقشی حیاتی را در تولید اكسیژن ایفا میكند .
علاوه بر این، درصد زیادی از آنها مثل گلهای رز، غلات و گوجهفرنگیها محصولات تجاری ارزشمندی هستند.اما آیا تاكنون به این فكر كردهاید كه گلها برای اولین بار چه زمانی به تكامل رسیدند و چه عاملی طی میلیونها سال تكامل به رشد این گونههای زیبا انجامیده است؟ پژوهشی جدید دیدگاههای تازهای را دربارهی این بحث دیرینه مطرح میكند .
وقتی به فسیلها فكر میكنید، احتمالا دایناسورها و آمونیتها (موجودات دارای استخوان یا پوستههای سخت كه با وجود تغییرات زمینشناسی در سنگها حفظ شدهاند)، به ذهنتان میآیند. بااینحال، گلها با گلبرگهای ظریف و گردههای ریز هم ممكن است با بهدامافتادن در كهربا یا به عبارت بهتر، كریستالیزه یا كربنیزهشدن، حفظ شوند .
این گل و گردههای آن حدود ۳۴ الی ۳۸ میلیون سال پیش در رزین محصور و حفظ شدند.به طور كلی، قانعكنندهترین شواهد فسیلی از اوایل دورهی كرتاسه در حدود ۱۳۲ میلیون سال پیش به دست آمدند. با اینحال، قدیمیترین شواهد فسیلی یك غنچهی گل به عصر ژوراسیك در حدود ۱۶۴ میلیون سال پیش بازمیگردد .
این گونه كه Florigerminis jurassica نامیده میشود، در چین كشف شده است؛ اما به دلیل تعریفهای مختلف از اندامهای گلها، تمام دانشمندان موافق نیستند كه این گونه یك نهاندانه باشد.گلها میتوانند با جزئیات بالایی حفظ شوند .
در حدود ۳۴ الی ۳۸ میلیون سال پیش، عصارهی درختها و رزین باعث فسیل شدن گلبرگها و دانههای یك گل فسیلی در جنگل گیاهان مخروطی بالتیك شد. این گل كه بزرگترین گل فسیلی كهربایی شناختهشده است، سه سانتیمتر عرض دارد و با ابعاد سه برابر بزرگتر از اغلب فسیلهای گل، جزئیات زیبایی را نشان میدهد .
كپی لینكژوراسیك یا كرتاسه؟زمان تكامل گلها هنوز موضوع بحث بین دانشمندان است، اما اغلب دانشمندان در یكی از این دو گروه قرار دارند: ژوراسیك یا كرتاسه. بر اساس تحلیلهایی كه از دادههای مولكولی (DNA یا توالیهای پروتئینی) به دست آمدند، گلها میتوانند بسیار قدیمیتر از آن چیزی باشند كه سوابق فسیلی نشان میدهند؛ بهطوریكه قدمتشان ممكن است به دورهی ژوراسیك در حدود ۱۴۵ میلیون سال پیش یا حتی دورهی تریاس در حدود ۲۰۱ میلیون سال پیش بازگردد .
قدیمیترین فسیل یك گل متعلق به عصر ژوراسیك در حدود ۱۶۴ میلیون سال پیش استموجودات زنده از تبارهای اصلی (گروهی از موجودات كه از یك جد مشترك به وجود آمدهاند) هم ممكن است در طول تكامل همگرا شوند؛ اما دانشمندان همیشه دربارهی این مسئله كه كدام موجودات زنده به كدام رستهی تكاملی تعلق دارند، توافق ندارند؛ بنابراین باید كل اطلاعاتی را كه داریم، برای دستیابی به درك دقیقتری از تكامل گلها تركیب كنیم .
كپی لینكرمزگشایی گذشته با دادههای مولكولیدانستن زمان و چگونگی ظهور گیاهان گلدار و چگونگی واگرایی آنها از دیگر گیاهان برای دانشمندان حائز اهمیت است. این اطلاعات به ما در درك چگونگی سازگاری نهاندانهها با محیطهای مختلف، ارتباط آنها با دیگر موجودات زنده و واكنششان به رویدادهای زمینشناختی عمده مثل تغییرات اقلیمی و انقراضهای جمعی كمك میكند .
یكی از روشهایی كه دانشمندان برای تعیین زمانبندی رویدادهای تكاملی به كار میبرند، ساعت مولكولی است. بر اساس این مفهوم، جهشهای ژنتیكی تمایل دارند با سرعت ثابتی در طول زمان و بین گونهها انباشته شوند. سرعت جهش را میتوان به سرعت تیكتاك ثابت یك ساعت تشبیه كرد .
تغییر در توالیهای ژنی بین گونههای مختلف میتواند به دانشمندان بگوید كه چه زمانی گونهها از جد مشتركشان جدا شدند. پژوهشگرها برای ساخت یك ساعت مولكولی، آن بخشهای ژنی را تحلیل میكنند كه در طول تكامل یك گونه حفظ میشوند .
برای مثال، پژوهشگرها با مقایسهی DNA میتوانند تخمین بزنند كه چه زمانی نهاندانههای كنونی و نزدیكترین خویشاوندانشان مثل گیاه بازدانهها از یكدیگر جدا شدند. گیاهان مخروطی مثالی از گیاه بازدانهها هستند .
دانشمندان همچنین میتوانند میزان دوری رابطهی بین گونههای نهاندانه را با مقایسهی DNA آنها تخمین بزنند.نمودار مطالعه BBB، توزیع فسیلهای نهاندانه را در طول زمان نشان میدهدكپی لینكچیدن قطعات پازلخصوصیات فیزیكی میتوانند نكات زیادی دربارهی تكامل اولیهی گلها به ما بگویند .
دانشمندان به بررسی گیاهان فسیلی میپردازند و تغییرات تدریجی را در ساختارهایی مثل برگها، گلها و دانهها بررسی میكنند. مقایسهی آناتومی به پژوهشگرها امكان میدهد شباهتها و تفاوتهای بین گونههای منقرضشده و امروزی یا گونههایی در تبارهای مختلف را شناسایی كنند .
با اینحال، رویكرد فوق محدودیتهایی دارد. خصلتهای بیولوژیكی كه به یكدیگر شباهت دارند، ممكن است حاصل تكامل همگرا باشند كه نشاندهندهی تغییر خصلتها بر اثر سازگاری محیطی است نه تشابه ژنتیكی.برای مثال باله نهنگها و ماهیها بهصورت مستقل برای شنا به تكامل رسیدند .
این بالهها شاید به یكدیگر شبیه باشند، اما حتی در یك دستهی تكاملی هم قرار ندارند؛ زیرا نهنگها پستاندار هستند و ماهیها غیرپستاندار. بهطور مشابهی، بالهای پرندگان، خفاشها و برخی حشرات مثل پروانهها هم برای قابلیت پرواز به تكامل رسیدند، اما ازنظر آناتومی و ژنی تفاوتهای زیادی دارند .
بیشتر بخوانید:گیاهان گلدار از سیارك قاتل دایناسورها جان سالم به در بردند26 شهریور 02مطالعه '3اولین جنگلهای زمین چه زمانی ظهور كردند؟4 مرداد 01مطالعه '3كپی لینكرویكرد ریاضیبرای تخمین سن نهاندانهها میتوان از رویكردهای ریاضی مثل روش پل براونی بیزی (BBB) استفاده كرد .
این مدل آماری فرمولی علمی است كه از توزیع فسیلها در طول زمان برای تخمین سن یك گروه استفاده میكند.یك گروه پژوهشی بینالمللی با استفاده از روش BBB به این نتیجه رسیدند كه منشأ نهاندانهها از فرضیهی پیشكرتاسه پشتیبانی میكند؛ بدین معنی كه گلها ممكن است در كنار دایناسورها به تكامل رسیده و از آنها بیشتر عمر كرده باشند .
یافتهی فوق همچنین از فرضیهی چارلز داروین دربارهی گلها پشتیبانی میكند كه براساس آن، گلها در طول دورهی كرتاسه با سرعت بالایی تغییر كردند. این پژوهش نشان داد كه مسیر تكامل نهاندانهها بین ۱۲۵ میلیون تا ۷۲ میلیون سال پیش با افزایش اندوختگی تباری روبهرو بوده است یا به بیان دیگر شاخههایی از یك خانواده در خانوادههای جدید افزایش یافتهاند .
درك منشأ نهاندانهها دیدگاههای ارزشمندی را دربارهی شبكهی درونی حیات روی سیاره ما فراهم میكند. همچنین میتوان به تلاشهای كشاورزی و حفاظت از محیط كمك كند؛ بنابراین، دفعهی بعد كه به یك گل زیبا خیره شدید یا از یك میوه آبدار لذت بردید، به یاد داشته باشید كه داستان نهاندانهها روایت تابآوری، سازگاری و زیبایی است كه بخش زیادی از آن در انتظار كشفشدن به سر میبرد .
منبع : https://www.zoomit.ir/fundamental-science/419579-flowers-are-more-ancient-than-dionsaurs/