ماه ممكن است در گذشته مثل زحل دارای حلقه بوده باشد
ماه ممكن است در گذشته مثل زحل دارای حلقه بوده باشدنجوم و فضاعلمیپنجشنبه ۴ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۹:۴۰مطالعه 3 دقیقهسارا ارجمندتبلیغاتمشاهده همه ویدئوهاتبلیغاتتبلیغاتپژوهشی جدید نشان میدهد كه در گذشته، قمرهای منظومه شمسی احتمالا مانند سیارهها حلقهدار بودهاند؛ اما چرا امروز هیچكدام از آنها حلقه ندارند؟تبلیغاتامروزه هیچكدام از قمرهای منظومه شمسی حلقه ندارند؛ اما پژوهشی جدید نشان میدهد كه چنین حلقههایی در صورت شكلگیری، حتی با وجود تأثیر گرانشی دیگر اجرام منظومه شمسی، ممكن بود به مدت یك میلیون سال پایدار بمانند .
این یافتهها معمای نبود حلقهها در اطراف قمرهای منظومهی شمسی را پیچیدهتر میكنند.حلقهها بسیاری از سیارههای منظومهی شمسی را احاطه كردهاند. زحل شاید شناختهشدهترین سیارهی حلقهدار باشد كه دارای هشت حلقهی اصلی است كه از هزاران حلقهی كوچكتر ساخته شدهاند؛ اما مأموریتهای فضایی وویجر نشان دادند كه سه سیارهی دیگر در بخش خارجی منظومه شمسی دارای حلقه هستند .
سیستمهای حلقهای كه از تكههای یخ و سنگ در اندازههای مختلف تشكیل شدهاند توسط قمرهای گلهبان كوچك كه با نیروهای گرانشی خود این تكهها را میكشند و موقعیتشان را تغییر میدهند، حفظ میشوند. پژوهشهای جدیدتر تلسكوپهای زمینی، حلقههایی را در اطراف چندین سانتور (سیاركهای آنسوی مدار مشتری) و ریزسیارههایی مثل هائومیای تخممرغی شكل آشكار كردهاند .
حتی زمین و مریخ هم زمانی حلقه داشتند. با اینحال هیچ پژوهشی تاكنون حلقهها را در اطراف هیچكدام از قمرهای منظومه شمسی شناسایی نكرده است. (پژوهشی در سال ۲۰۰۸ ادعا میكرد، رئا قمر مشتری دارای حلقه است كه تشخیصی اشتباه بود) .
هیچ یك از ۲۹۳ قمری كه امروزه منظومه شمسی ما را تشكیل میدهند، حلقههای بلندمدت ندارندغیبت حلقهها بسیار جالب توجه است، زیرا فرآیندهای فیزیكی كه باعث ایجاد حلقهها میشوند از نظر تئوری میتوانند هم در سیارهها هم قمرهایشان رخ دهند .
متیو تیسكارنو، دانشمند سیارهشناس در مؤسسهی SETI در مانتینویو میگوید، زمانی كه سنگریزهها چرخش به دور یك جسم را شروع میكنند، احتمال شكلگیری حلقه در اطراف آن جسم وجود دارد. این سنگریزهها میتوانند در پی برخورد سیارك یا دنبالهدار از سطح جسم پرتاب شوند یا ممكن است دربردارندهی تودههای یخی باشند كه توسط یخفشانهای قدرتمند دفع میشوند .
بهمرور زمان، نیروهای گرانشی در امتداد برآمدگی استوایی سنگریزهها را به حلقه تبدیل میكنند؛ اما بسیاری از قمرها با اینكه در معرض برخوردهای سیاركی بودهاند یا یخفشان دارند، بدون حلقه ماندهاند.كپی لینكشكار حلقههای قمری گمشدهمشاهدات یادشده، ماریو سوسركیا، اخترفیزیكدان دانشگاه گرونوبل آلپ فرانسه و همكارانش را بر آن داشت تا بررسی كنند آیا حلقههای قمری اصلا میتوانند پایدار باشند یا خیر .
پژوهشی در سال ۲۰۲۲ كه با همكاری سوسركیا انجام شد، نشان داد كه از دیدگاه تئوری، قمرهای جداافتاده میتوانند حلقههای پایداری را در اطراف خود داشته باشند.پژوهشگرها برای بررسی دیدگاه فوق، در پژوهشی كه ۳۰ اكتبر ۲۰۲۴ در مجلهی نجوم و اخترفیزیك منتشر شد، پنج مجموعه از قمرهای كروی و سیارههای همسایهی آنها از جمله زمین و ماه را انتخاب كردند .
پژوهشگرها برای هر مجموعه، حلقههایی را به همه قمرها اضافه كردند و سپس چگونگی رفتار حلقهها در طول یك میلیون سال را شبیه سازی كردند. این آزمایش در حالی بود كه حلقهها توسط قمرهای میزبان، قمرهای مجاور و سیاره كشیده میشدند .
پژوهشگرها همچنین چگونگی حركت بینظم ذرات حلقه در طول هزار سال را محاسبه كردند تا پایداری حلقهها را بررسی كنند.بیشتر بخوانید:چه میشد اگر زمین مانند زحل حلقه داشت؟22 اردیبهشت 03مطالعه '4زمین احتمالا ۴۶۶ میلیون سال پیش مثل زحل حلقه داشت31 شهریور 03مطالعه '3پژوهشگرها انتظار داشتند كه حلقهها ناپایدار باشند؛ اما مدل جدید نشان داد كه با حذف چند قمر از جمله قمر میماس معروف به ستاره مرگ زحل، حلقههای قمری بهویژه برای قمر یاپتوس مشتری پایدار میشوند .
حتی قمر زمین نیز ۹۵ درصد شانس پشتیبانی از یك سیستم حلقهای پایدار را در شبیهسازیها داشت. سوسركیا دربارهی این یافته میگوید:پیشبینی نمیكردیم كه قمرها در یك محیط گرانشی متخاصم با بسیاری از قمرها و سیارههای دیگر كه حلقههایشان را مختل میكنند، همچنان ثبات خود را حفظ كنند .
این محیطهای تهاجمی به جای تخریب حلقهها در واقع با ایجاد ساختارهایی مانند شكافها و امواج، شبیه آنچه در حلقههای زحل دیده میشود، زیبایی زیادی به حلقهها میبخشند.كپی لینكحلقهها كجا رفتهاند؟پس چرا امروز قمرها حلقه ندارند؟ به باور نویسندگان، عوامل غیرگرانشی مثل تابش خورشید و ذرات باردار میدانهای مغناطیسی سیارههای میزبان قمرها، باعث از هم پاشیدن قمرهای قبلی شدهاند .
البته همه با یافتههای این پژوهش موافق نیستند، تیسكارنو كه در پژوهش شركت نداشت، معتقد است كه در درازمدت حلقهها احتمالا به خاطر كشش گرانشی قمرهای مادر شكسته شدهاند. او میگوید:از آنجا كه اكثر قمرهای منظومه شمسی بسیار آهسته میچرخند (همانطور كه ماه ما به دور زمین میچرخد و همیشه یك سمت آن به طرف سیاره ما قرار دارد)، هر ذرهی حلقهای باید بسیار سریعتر از چرخش ماه به دور آن بچرخد؛ بنابراین كشش گرانشی قمرهای مادر طی بلندمدت باعث فروپاشی مدارهای ذرات حلقه میشود و در نهایت این ذرات به سطح قمر برخورد میكنند .
منبع : https://www.zoomit.ir/space/433200-moon-earth-ring-like-saturn/